home | informatie | vacatures
Ensis ensis Linnaeus, 1758
NL Kleine zwaardschede
×
slanke_kleine_zwaardschede-lg.png
slanke kleine zwaardschede
×
slanke_kleine_zwaardschede-binnen-lg.png
slanke kleine zwaardschede-binnen
 Overzicht 
 VormenSlanke kleine zwaardschede (Ensis ensis ensis), Brede kleine zwaardschede (Ensis ensis phaxoides)?. De naam phaxoides (gelijkend op Phaxas) is om twee redenen gekozen (1) omdat de jonge schelpen oppervlakkig op Phaxas pellucidus lijken en (2) vanwege de voorkant die zo rond is als bij Phaxas (R.M. van Urk, Basteria, 1964)A
   
 De Schelp 
 Basis vormsmal, langgerekt, recht of iets gebogen
    Hoogte14 mm
    Lengte135 mm
    Diktestevig, ondoorschijnend
    Bovenrandgelijkmatig gebogen, parallel aan onderzijde
    Onderrandgelijkmatig gebogen, parallel aan bovenzijde
    Voorrandrond, rond afgeknot, gapend
    Achterrandniet of nauwelijks versmald, gapend
    Commissuurlanggerekt, 8 maal zo lang als breed
    Gelijkzijdignee
    Gelijkkleppigja
    Apexhelemaal vooraan
 Periostracum
    Periostracum dikteresistent
    Periostracum kleurbruingroen
    Periostracum structuurglanzend
 Ostracum
    Ostracum kleurgeelbruin, roodbruin of blauw verkleurd
    Parallelle sculptuurgroeilijnen
    Kielvan boven-voorzijde naar onder-achterzijde; deelt twee velden van verschillende kleur en structuur
    Binnenkant kleurwit, bij jonge exemplaren schijnt de tekening van de buitenkant door
    Binnenkant structuuriets porseleinachtig glanzend
 Slot
    Ligamentuitwendig
    Nymfintrovert, ingesloten, extravert
    Tensilium plekongeveer een kwart van de totale lengte
    Slot-typeheterodont
    SlottandenR: 2
L: 3
    Cardinale tandenL: 2 horizontale en 2 vertikale
R: 1 horizontale en 1 vertikale
R: 1; kort en klauwvormig
L: 2; kort en klauwvormig
    Laterale tandenR: 1; lang, lijstvormig
L: 1; lang, lijstvormig, bijna parallel aan de bovenrand
 Mantellijnlangwerpig langs de gehele schelp
    Mantelbochtgevorkte mantelbocht
 Sluitspieren
    Sluitspierindruksels2
       Voorste sluitspierindruksellangwerpig, ongeveer 1,75x het ligament, en slank
       Achterste sluitspierindrukselligt op 2x de eigen lengte van de mantelbocht
   
 Het Weekdier 
    Mantelrandvergroeid, behalve voor de siphonen, de voet en een ventrale opening (die ook kan ontbreken)
    Siphonenkort, grotendeels vergroeid, alleen aan de uiteinden gescheiden en dragen daar elk een krans van tasters
    Voet vormlang en relatief smal
    Byssusklierbij jonge exemplaren op de voet
 Radula
 Spieren
 Voortplantingsorganen
   
 Het leven 
 Voedselphytoplankton
 VoortbewegingIngraven: Als de schelp plat op de bodem ligt graaft de voet zich met een bocht in het zand, zodanig dat hij vertikaal zich kan ingraven. Hierbij komt hij eerst schuin en later recht te staan.
Bij het rechtstandig ingraven wordt de voet snel uitgestoken en met de spitse punt in het zand gedreven. Deze punt buigt zich vervolgens haakvormig om naar de dorsale kant. Bij de derde fase verbreedt de voet zich tot een soort stempel. Deze drie bewegingen kunnen zich een aantal malen in dezelfde volgorde herhalen, totdat de voet op maximale lengte buiten de schelp is. Daarna verbreedt de stempelvormige zool zich zeer sterk en werkt als een anker, terwijl de voet zich in de lengte richting verkort en de schelp omlaag trekt. Voor de contractie van de voet sluit de schelp zich zoveel mogelijk. Trekt de voet zich krachtig samen dan wordt uit de schelpruimte van het dier een groot deel van het water geperst, zowel opwaarts door de siphonen als benedenwaarts via de pedale opening, waarmee tevens het omringende zand wordt weggespoeld. De bewegingen hebben regelmatig en snel plaats.
 HabitatGrove bodems met een slib gehalte tot 16 &percent; op 10 to 40 meter diepteB
    Saleniteittussen de 30 en 40 PSU
 VerspreidingAtlantische, Pacifische en Indische Oceaan
   
 Bronnen 
 Literatuur
  1. Fauna van Nederland Mollusca (I) C. Lamellibranchia - Benthem Jutting, Tera van ; XII ; A.W. Sijthoff's Uitgeversmaatschappij N.V. , 1943

 Websites
  1. www.anemoon.org

  2. edepot.wur.nl

 
2006 - 2024 strandvondsten.nl / Commentaar, aanvullingen en suggesties: info@strandvondsten.nl